Ζωγραφάκης, Κίμων Ο Κίμων Ζωγραφάκης (1919-2004) ή "The Black Man" υπήρξε ηγετική μορφή της αντίστασης κατά των γερμανών στην Κρήτη που έλαβε μέρος, μεταξύ άλλων, στα σαμποτάζ του αεροδρομίου Καστελίου Πεδιάδος, στη μάχη του Ελ Αλαμέιν και στην απαγωγή του στρατηγού Κράιπε. Πολυβραβευμένος για τη ριψοκίνδυνη αντιστασιακή δράση του, δεν δίστασε, το 1955, εξαιτίας της στάσης των Άγγλων στην Κύπρο να τους επιστρέψει τα διπλώματα που του είχαν απονείμει.

Ο Κίμων Ζωγραφάκης γεννήθηκε στην Κασταμονίτσα Πεδιάδος Ηρακλείου. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής οργανώθηκε στην Αντίσταση και εκπαιδεύτηκε στη Μέση Ανατολή ως κομάντος σαμποτέρ. Τρεις είναι οι κορυφαίες στιγμές της αντιστασιακής δράσης του, με πρώτη τη συμμετοχή του στο μεγάλο σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Καστελίου οργανωμένο από τον Τομ Ταμπάμπιν στις 11 το βράδυ της 7 Ιουνίου 1942. Εκείνη τη νύχτα, σε συνεργασία με τον Άγγλο αξιωματικό Τομ Τούμκαν και δύο δεκανείς καθώς επίσης και με το Γιώργη Ψαράκη και το Κωνσταντίνο Μαυραγώνη ή Φαλκώνη, με τα σχέδια που τους είχε δώσει ο μηχανικός Γιώργος Χατζηδάκης εισήλθαν στο αεροδρόμιο Καστελίου Πεδιάδος, με σκοπό να ανατινάξουν αεροπλάνα που τροφοδοτούσαν την Αίγυπτο. Αφού εισήλθαν τοποθέτησαν τα εκρηκτικά στα αεροπλάνα και στις αποθήκες βενζίνης του αεροδρομίου, με αποτέλεσμα να καταστραφούν ολοσχερώς 13 αεροπλάνα "Γιούγκερ 52" και οι κινητήρες άλλων 15 αεροπλάνων. Είναι το δεύτερο μεγάλο σαμποτάζ του 1942 μαζί με εκείνο του αεροδρομίου Ηρακλείου, στις 13 Ιουνίου του ίδιου χρόνου. Την επιχείρηση βοήθησε εκτός αεροδρομίου και ο Γιώργος Βαλαβάνης.

Επίσης τον Ιούνιο 1943 το σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Καστελίου επαναλήφθηκε με συμμετοχή του ίδιου. Η τρίτη μεγάλη συμμετοχή του στην αντιστασιακή δράση, είναι στην απαγωγή του γερμανού στρατηγού Κράιπε, όταν στις 6 Φεβρουαρίου 1944 φιλοξενείται και κρύβεται στο σπίτι τους ο Πάτρικ Λη Φέρμορ, που είχε προσγειωθεί δύο μέρες νωρίτερα στον Ομαλό Βιάννου με σκοπό την απαγωγή του Κράιπε. Ο ίδιος συμμετέχει στα γεγονότα μέχρι την 21η Απριλίου, όπου πλέον αναλαμβάνουν την υλοποίηση της απαγωγής, ο Λη Φέρμορ, ο Στάνλεϊ Μος και από ελληνικής πλευράς οι Χναράκης, Σαβιολής, Τυράκης, Πατεράκης, Ζωιδάκης, Κόμης, Παπαλεωνίδας και Αθανασάκης. Πριν από την απαγωγή την παρακολούθηση του στρατηγού Κράιπε είχαν αναλάβει η Κυβέλη Στεργίου και ο Μιχάλης Ακουμιανάκης.

Ο Ζωγραφάκης εκτός από αυτές τις κορυφαίες συμμετοχές του είχε λάβει μέρος και σε άλλες επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή, όπως στην πολυαίμακτη κατάληψη της Μάρσα Ματρούχ, και στο Έλ Αλαμέιν.

Σημαντικό σημείο αναφοράς στη διαδρομή του αποτελεί η απόφαση του το 1955, να επιστρέψει στους Άγγλους τα διπλώματα του, και παράλληλα να τους καταγγείλει για τα εγκλήματα τους στην Κύπρο, εξαιτίας της στάσης τους στον Κυπριακό αγώνα. Επιπλέον μετά την απαγωγή του Κράιπε, βλέποντας τις εκατόμβες των θυμάτων του άμαχου πληθυσμού κυρίως στο Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, τα οποία ξεπέρασαν τα 1.500 άτομα, αξιολογώντας και σχετικές πληροφορίες που είχε, οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι η απαγωγή του Κράιπε, όπως και το σαμποτάζ στη Δαμάστα, ήταν ηθελημένες ενέργειες των Άγγλων, στο πλαίσιο της συμφωνίας του Χίτλερ με τους Άγγλους για το γερμανικό στρατό του Αιγαίου, που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί εναντίον του ΕΛΑΣ. Έπρεπε λοιπόν οι Γερμανοί, της Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης, να φτάσουν ανέπαφοι στα Χανιά, όπως και έγινε, μετά την τρομοκράτηση του αμάχου πληθυσμού και την αυτο-υποχώρηση των ανταρτών, όπου οι Γερμανοί ουσιαστικά δεν χτυπήθηκαν, για να περιφρουρηθούν, στη συνέχεια, από τους Άγγλους στον τομέα Χανίων.

Ο Κίμων Ζωγραφάκης θεωρείται γενικά από τις κορυφαίες μορφές όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας Αντίστασης, πολυβραβευμένος από Έλληνες και συμμάχους για τη σπουδαία δράση του. Η οικογένεια του είχε και θύματα, καθώς οι Γερμανοί είχαν εκτελέσει τον αδελφό του Γιάννη αξιωματικό του ελληνικού στρατού, ενώ όλα τα αδέλφια του καθώς και οι γονείς του συμμετείχαν στην Αντίσταση. Οι αναμνήσεις του εκδόθηκαν σε βιβλίο από τον φιλόλογο Αντώνη Σανουδάκη, με δαπάνες του Δήμου Κατελίου Πεδιάδος, με βάση μια μαγνητοφωνημένη συνομιλία που έλαβε χώρα τον Ιούλιο του 1994 (εκδ. "Ταξιδευτής", 2005)

(Πηγή: άρθρο στην εφημερίδα του Ηρακλείου "Πατρίς", 23.11.2004)