Πονογραφία

Το βιβλίο αυτό προέκυψε από υλικό που ανευρέθη στο σπίτι του παππού του συγγραφέα, Κωσταντή Παναγή Μαλιαλή, στο χωριό Ανώγυρα της Κύπρου. Το πρώτο μέρος του βιβλίου διαπραγματεύεται τη σχέση της γραφής και του πόνου, της οδύνης και της ηδονής, μέσα από μια θεωρητική προβληματική, η οποία πηγάζει από την ψυχαναλυτική μεθοδολογία. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, η οδύνη, ο πόνος, η απώλεια, τα ψυχικά κατάγματα, τα γυμνά συναισθήματα, η φωτιά του θυμού διαγράφονται αφού γράφονται, μουσικοποιούνται και χορεύονται, στιχοποιούνται και ηχοποιούνται, με αποτέλεσμα το υποκείμενο να διαγράφει τον θάνατο, έστω και προσωρινά. Στο δεύτερο μέρος, ο συγγραφέας παρουσιάζει δύο ενδιαφέροντα κείμενα του παππού του, το ένα εθνογραφικό και το άλλο ποιητικό. Το μεν πρώτο περιγράφει την αγροτική ζωή και τους κοινωνικούς θεσμούς και έθιμα που επικρατούσαν στο χωριό του Ανώγυρα. Το δε δεύτερο, είναι ένα ενδιαφέρον ποίημα που έγραψε ο παππούς Κωσταντής για ένα τραγικό περιστατικό που συνέβη στην οικογένειά του, και που, ποιητικώ τω λόγω, περιγράφει τη διαδικασία ενός κεντήματος, που ανατέθηκε ως εργασία στην γυναικαδελφή του Μαρία από κάποιον έμπορο. Μετά από δυόμισι χρόνια σκληρής εργασίας, η Μαρία παρέδωσε το εργόχειρο, αλλά ο έμπορος ακύρωσε τη συμφωνία, γεγονός που οδήγησε τη Μαρία σε κατάθλιψη, και τελικά "απέθανεν εκ λύπης". Όπως γράφουν οι προλογίζοντες το βιβλίο, Λεωνίδας Εμπειρίκος και Νίκος Σιγάλας: "Πρόκειται για ένα σημαντικό γλωσσικό μνημείο που βρίσκεται και πάλι στο χώρο μεταξύ γραπτού και προφορικού λόγου [...]. Το ανά χείρας βιβλίο αποτελεί ένα σύνθετο και πολύπλευρο εγχείρημα. Παρέχει πλούσιο υλικό στο μελετητή των ελληνικών διαλέκτων. Στον ιστορικό, στον μελετητή της αγροτικής κοινωνίας, στον ανθρωπολόγο και τον ψυχολόγο, πέραν πάντων όμως παρέχει υλικό στην φαντασία και την ποίηση. Στην ποιοτική ζωή, ως πάλη με τον πόνο και τον θάνατο ως αγάπη, θέληση για γνώση, στοργή και έρωτα για την ζωή".