Οι Ρωμαίοι δούλοι και ο χριστιανισμός

Το άγνωστο σχεδόν αυτό κείμενο του μεγάλου Συριανού συγγραφέα μας περιγράφει ανάγλυφα τις κατώτερες κοινωνικές τάξεις της ρωμαϊκής κοινωνίας, μας εξηγεί γιατί αυτοί οι άνθρωποι δεν δέχθηκαν ποτέ τους τον χριστιανισμό, και μας καταγγέλλει τον οικονομικό κρατικό πόλεμο που εξαπολύθηκε εναντίον τους, όταν οι χριστιανοί κατέλαβαν με τον Κωνσταντίνο την εξουσία. Πρόκειται για ένα δοκίμιο που αποδεικνύει ότι οι δούλοι και τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα της Ρώμης όχι μόνον δεν αποδέχθηκαν τον ευαγγελικό λόγο αλλά αντίθετα πολέμησαν μέχρις εσχάτων τη νέα θρησκεία. Εδώ ακριβώς έγκειται η αξία αυτού του κειμένου. Στις σημαντικές ιστορικές πληροφορίες που περιέχει με τις οποίες ξεδοντιάζεται η τρέχουσα επιχειρηματολογία της κατηχητικής προπαγάνδας, που θέλει να παρουσιάζει τον χριστιανισμό σαν το θρησκευτικό κίνημα των αδικημένων της ρωμαϊκής εξουσίας που δικαιώθηκε τελικά με την κατάληψη αυτής της εξουσίας, ενώ όπως φαίνεται από τα πράγματα υπήρξε μάλλον ένα αλλότριο συνωμοτικό πολιτικό κίνημα, με ηθικοθρησκευτικό επικάλυμμα, που αναζητούσε επίμονα προσήλυτους/θύματα ανάμεσα στα μέλη της ρωμαϊκής αριστοκρατίας με απώτερο στόχο της κατάληψη της εξουσίας, πράγμα που πέτυχε μετά από τριών αιώνων πολιτικούς αγώνες. Ποτέ οι δούλοι και η φτωχολογιά της Ρώμης δεν συμπάθησαν τον χριστιανισμό, κι όταν τελικά εκχριστιανίστηκαν αυτό έγινε μονάχα με τη βία.