Σχεδίασμα για έναν ιστορικό πίνακα των προόδων του ανθρώπινου πνεύματος

O Marie-Jean-Antoine-Nicolas Caritat, μαρκήσιος de Condorcet, διακεκριμένος μαθηματικός με σημαντική προσφορά στην ανάπτυξη της θεωρίας των πιθανοτήτων και την εφαρμογή των μαθηματικών στις κοινωνικές επιστήμες, υπηρέτησε τη Γαλλική Eπανάσταση με ενθουσιασμό και θερμή πίστη. O Κοντορσέ θα ταχθεί υπέρ της δημοκρατίας, αλλά δεν θα ψηφίσει την ποινή του θανάτου για τον Λουδοβίκο ΙΣΤ΄. Tο όνομά του θα συνδεθεί κυρίως με δύο μεγάλα νομοσχέδια, το ένα για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης (1792), το οποίο αποτέλεσε τη βάση αυτού που υιοθετήθηκε τελικά το 1805, και το δεύτερο για το σύνταγμα της νεαρής Δημοκρατίας (1793) που υποστήριξαν οι Γιρονδίνοι, και το οποίο προκάλεσε την αντίθεση του Ροβεσπιέρου και των Oρεινών με αποτέλεσμα τη δίωξη, τη σύλληψη και το θάνατο του συγγραφέα. Το έργο που βλέπει το φως κάτω από αυτές τις συνθήκες, το "Σχεδίασμα για έναν ιστορικό πίνακα των προόδων του ανθρώπινου πνεύματος", υποστηρίζει τη βασική φιλοσοφική πίστη του Κοντορσέ στην εξελικτική πορεία του ανθρώπινου γένους. Συνδέονται άμεσα οι επιστημονικές εξελίξεις με την ηθική πρόοδο και την επιδίωξη της ισότητας ανάμεσα στα έθνη και ανάμεσα στους ανθρώπους. Στην πολιτική του διάσταση ο Iστορικός πίνακας είναι ένα μαχητικό κείμενο, που εγγράφεται στη συνέχεια του Διαφωτισμού όσον αφορά τη θεμελιώδη σημασία που αποδίδεται στον ορθό λόγο απέναντι στη θρησκόληπτη δεισιδαιμονία.