Περί αποχής εμψύχων

Αναζητώντας κανείς τις ιστορικές ρίζες της ηθικής χορτοφαγίας ανακαλύπτει ένα λαμπρό κείμενο της ελληνικής γραμματείας, το κείμενο που κρατάτε στα χέρια σας. Ο συγγραφέας του μαθήτευσε δίπλα σε μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες, τον φιλόσοφο Πλωτίνο, ιδρυτή του νεοπλατωνισμού, και τον λόγιο και κριτικό Λογγίνο. Το έργο του επηρέασε, αλλά και προκάλεσε θόρυβο. Η Εἰσαγωγή του, ένα εισαγωγικό κείμενο στις Κατηγορίες του Αριστοτέλη, μελετήθηκε πολύ τους μετέπειτα αιώνες. Το βιβλίο του Κατὰ Χριστιανῶν απαγορεύτηκε με αυτοκρατορικό διάταγμα το 448. Με το Περὶ Ἀποχῆς Ἐμψύχων, ο Πορφύριος μας έδωσε ένα μαχητικό, σχεδόν πολεμικό, έργο. Όπως με το βιβλίο του Κατὰ Χριστιανῶν πολέμησε την τότε νέα θρησκεία που απειλούσε τις εθνικές παραδόσεις, έτσι και με το Περὶ Ἀποχῆς Ἐμψύχων γράφει ένα κείμενο που έχει στόχο να χτυπήσει τα επιχειρήματα όσων τρώνε και θυσιάζουν ζώα, γενικά όσων σκοτώνουν ζώα, και να στηρίξει τη θέση της χορτοφαγίας. Ταυτόχρονα, σ’ αυτό το βιβλίο δίνεται ένας πλούτος πληροφοριών για την παράδοση του σεβασμού των ζώων στην αρχαιότητα. Αυτό από μόνο του καθιστά το συγκεκριμένο έργο ανεκτίμητο. Ο λόγος του είναι κρυστάλλινος, καθαρός, και όχι σκοτεινός φιλοσοφικός. Μπορούμε να φανταστούμε μέσα από το κείμενό του τις επιθέσεις των ανθρώπων εναντίον της χορτοφαγίας, αφού ο Πορφύριος απαντά σε μια σειρά επιχειρημάτων. Μεγάλη εντύπωση προκαλεί ότι παρόμοιες επιθέσεις δέχονται σήμερα όσοι και όσες υπερασπίζονται την ηθική χορτοφαγία και τον βιγκανισμό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τούτο το κείμενο δεν είναι απλώς ένα ιστορικό φιλοσοφικό κείμενο, αλλά, σε μεγάλο μέρος του, ένα ζωντανό σώμα ιδεών. Το βιβλίο αυτό είναι, μεταξύ άλλων, ένας ύμνος στην πυθαγόρεια παράδοση, στην απαγκίστρωση του φιλοσόφου από τον ηδονισμό και τις υλικές απολαύσεις, και στη συμφιλίωση της εθνικής θρησκείας με τη χορτοφαγία.