Επιτηρούμενη δημοκρατία

Η ηλεκτρονική παρακολούθηση των δημόσιων και ιδιωτικών χώρων ως νέα μέθοδος πρόληψης, η χρήση βιομετρικών στοιχείων για την ενίσχυση της ασφάλειας, η ηλεκτρονική καταγραφή των κοινωνικών δραστηριοτήτων των πολιτών για λόγους αποτροπής της διακινδύνευσης, η τηλεματική επιτήρηση των εργαζομένων για τον έλεγχο της παραγωγικότητας τους ή η ηλεκτρονική επιτήρηση των παραβατικών ατόμων ως καταστολή συνθέτουν το νέο πλαίσιο του διευρυμένου κοινωνικού ελέγχου με έντονες αποχρώσεις ποινικότητας. Το πρόβλημα δεν είναι η εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά η χρήση της, σε έναν κόσμο που αλλάζει ταχύτατα και με παγκοσμιοποιητικές διαδράσεις. Σήμερα, οι ευρωπαϊκές κοινωνίες καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τους όρους εκχώρησης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη, να αναστοχαστούν το αξιακο σύστημα ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, αλλά και να συνειδητοποιήσουν τους κινδύνους που εγκυμονεί για το μέλλον η συνεχώς εξελισσόμενη τεχνολογία της επιτήρησης, η ανεξέλεγκτη εργαλειοποίηση της ασφάλειας, το μονοπώλιο του ορισμού της διακινδύνευσης και η υπερτροφική θωράκιση του ποινικού κράτους. Πρόκειται στην ουσία για έναν προβληματισμό σχετικά με τη σταδιακή θέση "υπό επιτήρηση" της ίδιας της Δημοκρατίας. Θ. Π. Π.