Το μάτι

Ο αφηγητής αυτού του μικρού σε έκταση μυθιστορήματος, ο Σμύρωφ, αποτελεί ακριβώς τον ιδεότυπο (σύμφωνα με τον Μαξ Βέμπερ) αυτού που αποκαλούμε σήμερα «θεατή». Ο «θεατής» είναι το ον εκείνο, που, κυριευμένο από μια παντοδύναμη αίσθηση αδυναμίας να πράξει, περιορίζεται στο να βλέπει, να σχολιάζει αυτά που βλέπει, να τα μεγεθύνει ή να τα συρρικνώνει, αποφεύγοντας όσο το δυνατόν περισσότερο τους τρομερούς (γι' αυτόν) κινδύνους και της πλέον απειροελάχιστης πράξης. Ο Σμύρωφ είναι ένα από τα οικτρά θύματα αυτής της σύγχρονης ασθένειας που συνηθίζουμε να αποκαλούμε αλλοτρίωση. Άλλος είναι, άλλος νομίζει ότι είναι, και άλλος θέλει να είναι.