Περί πολιτικής δικαιοσύνης. Α΄ τόμος

«Για ένα λογικό ον μπορεί να υπάρχει μόνο ένας κανόνας συμπεριφοράς, η δικαιοσύνη, και ένας τρόπος εξακρίβωσης αυτού του κανόνα, η άσκηση της κατανόησής του». Αυτά διατείνεται ο William Godwin μέσα από την Πολιτική Δικαιοσύνη, το ιδρυτικό κείμενο του φιλοσοφικού αναρχισμού. Γραμμένο αμέσως μετά τη Γαλλική Επανάσταση, και με τον πλήρη τίτλο "An Enquiry Concerning Political Justice, and Its Influence on General Virtue and Happiness" (Μια Έρευνα Σχετικά με την Πολιτική Δικαιοσύνη και την Επιρροή της στη Γενική Αρετή και Ευτυχία), εκδόθηκε το 1793, για να αποτελέσει παράδειγμα της πολιτικής αισιοδοξίας που νιώθουν πολλοί συγγραφείς και διανοούμενοι. Ο Godwin βασίστηκε στις ιδέες του διαφωτισμού και το υπόβαθρό του στη θρησκευτική διαφωνία για τις αρχές της δικαιοσύνης, της χρησιμότητας και της ιερότητας της ατομικής κρίσης που οδήγησαν την ισχυρή κριτική του σε όλες τις μορφές της κοσμικής και της θρησκευτικής εξουσίας. Προβλέπει τον θρίαμβο της δικαιοσύνης και της ισότητας επί της αδικίας, του νου επί της ύλης, και την τελική νίκη της ανθρώπινης αδυναμίας και θνητότητας. Προβλέπει επίσης τη σταδιακή κατάργηση των πρακτικών που διέπουν την ιδιοκτησία, την τιμωρία, το δίκαιο. Ο άνθρωπος αναγνωριζόταν ως προοδευτική ύπαρξη, ικανή να τελειοποιηθεί στον ανώτατο βαθμό, ενώ ως δυνατότερη λειτουργία του ανθρώπινου πνεύματος αναγνωριζόταν από τον Godwin η Λογική, η οποία αποτελεί τον άμεσο κινητήρα της δράσης και καθοδηγεί τις ελεύθερες κινήσεις των ανθρώπων. Η Λογική καθορίζει με τη σειρά της την Ηθική, ταυτόσημη της οποίας είναι η κοινωνική επιστήμη της Πολιτικής. Ως στόχοι του ανθρώπου ορίζονταν η πνευματική και υλική ευτυχία, οι οποίες όμως δεν μπορούν να επιτευχθούν δίχως την Αρετή, τη Δικαιοσύνη και την Ηθική. Η Πολιτική Δικαιοσύνη εγείρει βαθιά φιλοσοφικά ερωτήματα σχετικά με τη φύση του καθήκοντός μας προς τους άλλους, που παραμένουν στο επίκεντρο των σύγχρονων συζητήσεων για την ηθική και την πολιτική.