Παραδουνάβιες σελίδες

Ο πολιτισμός του Δούναβη θα μπορούσε πράγματι να θεωρηθεί ως φαινόμενο παρόμοιο με την Mitteleuropa, αν και επί του παρόντος είναι λιγότερο μελετημένος και δημοφιλής. Αν αναλύσουμε τις ρίζες της Mitteleuropa, η τελευταία φαίνεται να συνδέεται στενά με την εξέλιξη των ιδεών του εθνικισμού και ειδικότερα με την ιδέα του κράτους-έθνους…. αποτελούσε, με βάση τις σημερινές προοπτικές, μια ενδιαφέρουσα ομοσπονδία εθνών με διαφορετικούς βαθμούς αυτονομίας για συγκεκριμένα έθνη, αλλά ήταν, ωστόσο, ένα υπερεθνικό κράτος που λειτουργούσε με αποτελεσματικό μάλλον τρόπο και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εγγενής στη δομή της ήταν και η ‘άνοιξη των εθνών’ και η άνοδος του σύγχρονου ευρωπαϊκού εθνικισμού. Σήμερα, ένας λίγο υποψιασμένος παρατηρητής θα διαπιστώσει ότι επιστρέφουμε σε παρόμοιες διοικητικές δομές με την δημιουργηθείσα Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες μορφές συνδικάτων που δεν ενδιαφέρουν και τόσο τα εθνικά σύνορα μεταξύ των κρατών μελών. Η ιδέα της Mitteleuropa γεννήθηκε από τη βούληση για εκ νέου πολιτιστικό επαναπροσδιορισμό, καθώς ο κομμουνισμός άρχισε να στερείται όλων των αναγνωριστικών ταυτοτήτων και πεποιθήσεων στην κρίσιμη και εμβληματική δεκαετία του '80. Αν και προκάλεσε νέο κύμα εθνικισμού, εξακολουθεί να αποτελεί μια δυνητική πορεία για μια υπερεθνική πολιτιστική ταύτιση, η οποία μπορεί να ληφθεί και πάλι υπ’ όψιν όταν εκπληρωθούν κάποιες υφέρπουσες ή εμφανείς εθνικές φιλοδοξίες των λαών στην μετακομμουνιστική Ευρώπη… Στις ιδιαίτερες πρόσφατες πολιτικές συνθήκες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, η ευκολότερη λύση ήταν να βρεθεί καταφύγιο στον εθνικισμό, ο οποίος έχει δημιουργήσει ένα κλειστό φράχτη και δυσκολίες πρόσβασης γύρω από τις όχθες του Δούναβη…