Πέραμα

Η ιδέα για τη συγγραφή αυτού του πονήματος γεννήθηκε από την παντελή έλλειψη οργανωμένων καταχωρημένων στοιχείων της πόλης μας για τις απώτερες εκείνες εποχές που είτε η περιοχή έμενε ακατοίκητη είτε βρισκόταν στη διαδικασία οίκησης, χωρίς όμως να υπάρχει, λόγω των ιστορικών εθνικών συμφορών, σχέδιο και μελέτη για τη μεταφορά των ξεριζωμένων συμπατριωτών μας. Τα ζητήματα αυτά κυριάρχησαν κι έτσι τα στοιχεία πληροφόρησής μας για τα πριν του 1940 χρόνια μένουν αρκετά σπάνια, σκοτεινά και δυσερεύνητα. Παρ' όλα αυτά, στηριζόμενοι στις προφορικές μαρτυρίες και σε προσωπικά αρχεία (εφημερίδες, δημοσιεύσεις, απογραφές κ.λπ.) θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε αυτό το κενό επιχειρώντας την εξιστόρηση αυτής της κρίσιμης περιόδου της πόλης μας. Θα καταθέσουμε δηλαδή τις πληροφορίες μας, όσο γίνεται με τη μεγαλύτερη αυστηρότητα των κανόνων της ιστορικής έρευνας και μελέτης. Για το λόγο αυτό, το έργο μας θα περιοριστεί, σε πρώτη φάση, στην περίοδο της αρχαιότητας, των βυζαντινών χρόνων, της τουρκοκρατίας και της κατοχής. Ένα ειδικό κεφάλαιο θα αφιερωθεί στους χρόνους της ελληνικής επανάστασης, για να ολοκληρώσουμε αυτή την εξιστόρηση της γέννησης και της πρώτης ανάπτυξης της πόλης μας έως το 1945. Το χρονολογικό αυτό όριο θεωρούμε σημαντικό, όχι τόσο από τυπική διευκόλυνση, όσο από τη δημιουργία νέων δεδομένων με τη διάρρηξη των δομών που είχαν παγιωθεί de facto ως εκείνο το έτος. Η πληθυσμιακή, κοινωνική και οικονομική έκρηξη που ακολούθησε τα αμέσως μετά την απελευθέρωση χρόνια, δικαιώνει, νομίζουμε, κι επιβάλλει μια τέτοια διαίρεση του όλου έργου.