Ευανθία Καΐρη. Η πιο μικρή δασκάλα

Το πρωταγωνιστικό πρόσωπο του βιβλίου είναι η Ευανθία Καΐρη, αδελφή του μεγάλου, φιλοσόφου, αγωνιστή, Φιλικού και ιερωμένου Θεόφιλου Καΐρη. Υπήρξε από τις επιφανείς γυναικείες προσωπικότητες της νεότερης Ελλάδας, με πνεύμα στοχαστικό και πρωτοπόρο για την εποχή της. Η Ιφιγένεια Μαστρογιάννη προσεγγίζει την πνευματική μορφή της με ξεχωριστή οικειότητα. Ακολουθούμε τη ζωή της στις Κυδωνίες, στην Άνδρο και στη Σύρο, τις συγκλονιστικές στιγμές της Ελληνικής Επανάστασης, σε ένα λογοτεχνικό αφήγημα που πατά στα χνάρια της πιο μικρής, ηλικιακά, δασκάλας που έγινε η μεγάλη Δασκάλα του Γένους. Στην Ελλάδα, την εποχή που έζησε η Ευανθία Καΐρη (1799-1866) το μονοπάτι της μόρφωσης δεν είχε καν χαραχθεί για τις γυναίκες. Εκείνη στα δεκατρία της χρόνια μελετά αρχαία ελληνικά κείμενα και μαθηματικά, μαθαίνει γαλλικά και ιταλικά, αντλεί απ’ όπου μπορεί τη γνώση για να τη μεταλαμπαδεύσει σε άλλες νεαρές. Στα δεκαπέντε της γράφει σε γυναίκες απ’ όλο τον κόσμο, ζητώντας να στηρίξουν τον Αγώνα των Ελλήνων. Μεταφράζει έργα σημαντικών παιδαγωγών και η ίδια γράφει το πρώτο θεατρικό έργο της νεότερης Ελλάδας, που της χαρίζει τον τίτλο της «Δέκατης μούσας του ελληνικού έθνους». «Η ευρυμάθεια, η ορθοκρισία, η συναίσθηση και η μαχητικότητα της Ευανθίας Καΐρη συνιστούν αρετές μιας υποδειγματικής γυναικείας προσωπικότητας, με αναγνώριση εκτός συνόρων της πατρώας γης, την οποία υπερασπίστηκε με τη δράση της. […] Η Ευανθία, η “λογία και ωραία νεάνις”, ο αδελφός της Θεόφιλος Καΐρης, ο “υπέρ πατρίδος πολλά μογήσας”, οι ακμάζουσες Κυδωνίες και η θαυμαστή Ακαδημία τους, ο Κοραής, ο Γάλλος Φιλέλληνας και τυπογράφος Ντιντό, ο Κωνσταντίνος Τόμπρας και η συμβολή της τυπογραφικής τέχνης στον Αγώνα, όλα αποκτούν πνοή, μυρωδιά και χρώμα στις γραμμές του βιβλίου και μέσα από τον ασπρόμαυρο κόσμο του Φίλιππου Φωτιάδη. Η πρωτοπρόσωπη διήγηση της νεαρής φίλης της Ευανθίας αισθάνομαι ότι μειώνει, σχεδόν καταργεί, την απόσταση του χρόνου».