Η μεγάλη ύφεση

Η πρώτη και τελευταία μεγάλη οικονομική ύφεση που θα γνωρίσετε στη διάρκεια της ζωής σας επέρχεται. Το 2009 θα σηματοδοτήσει την αφετηρία του επόμενου μακροχρόνιου "χειμώνα" και το τέλος της ευημερίας όλων των αγορών, εγκαινιάζοντας μια πτωτική πορεία, που οι περισσότεροι δεν έχουμε ξαναζήσει. Γνωρίζετε ότι, κάθε 40 χρόνια, οι χρηματιστηριακές αγορές και η οικονομία φτάνουν στην κορύφωσή τους, εξαιτίας των καταναλωτικών τάσεων της εκάστοτε γενιάς, όπως συνέβη το 1929, το 1968 και το 2009; Γνωρίζετε ότι, κάθε 30 χρόνια, οι τιμές του πετρελαίου και των εμπορευμάτων φτάνουν στο ανώτατο σημείο τους, όπως συνέβη το 1920, το 1951, το 1980 και, κατά πάσα πιθανότητα, θα ξανασυμβεί ανάμεσα στα τέλη του 2009 και τα μέσα του 2010; Οι τρεις μεγάλες φούσκες -μετοχές, ακίνητα, εμπορεύματα-, που αναπτύχθηκαν υπέρμετρα τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν φτάσει ταυτόχρονα στην κορύφωσή τους και τώρα συρρικνώνονται. Ο Χάρι Σ. Ντεντ προβλέπει: - Η οικονομία θα φανεί ότι ανακάμπτει, μετά την κρίση των στεγαστικών δανείων χαμηλής εξασφάλισης, στα μέσα του 2009, αλλά θα είναι "η γαλήνη πριν από την πραγματική καταιγίδα". - Οι τιμές των μετοχών θα αρχίσουν και πάλι να καταβαραθρώνονται ανάμεσα στα μέσα με τέλη του 2009 και θα φτάσουν στο κατώτατο σημείο τους στα μέσα του 2012, με τον Dow Jones να κυμαίνεται μεταξύ 3.800 και 4.500 μονάδων. - Η οικονομία θα εισέλθει σε βαθιά ύφεση από τα μέσα του 2010 μέχρι τις αρχές του 2011, η οποία, κατά πάσα πιθανότητα, θα επεκταθεί μέχρι τα τέλη του 2012 ή τα μέσα του 2013. - Οι ασιατικές αγορές ενδέχεται να "πιάσουν πάτο" στα τέλη του 2010, μαζί με τον τομέα της υγείας, και τότε θα εμφανιστεί η πρώτη σημαντική ευκαιρία αγοράς μετοχών. - Ο χρυσός και τα πολύτιμα μέταλλα θα εμφανιστούν αρχικά ως μέσο προστασίας, αλλά, τελικά, θα καταρρεύσουν επίσης μετά τα μέσα ή τέλη του 2010. Οι γνωστές επενδυτικές τακτικές δεν μπορούν να εφαρμοστούν πλέον και οι επενδυτές -είτε είναι εταιρείες πολλών εκατομμυρίων είτε μεμονωμένοι χρηματιστές- θα πρέπει να επανεκτιμήσουν τις πολιτικές τους, προκειμένου να επιβιώσουν. Παρά τις δυσοίωνες προοπτικές και τις μελανές προβλέψεις, θα προκύψουν σημαντικές ευκαιρίες από το μεγαλύτερο ξεπούλημα χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων μετά τη δεκαετία του 1930. Ο Ντεντ υπογραμμίζει επίσης τα κρίσιμα ζητήματα που θα αντιμετωπίσουν οι κυβερνήσεις και άλλοι σημαίνοντες θεσμοί, και διατυπώνει ορισμένες προτάσεις, μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες, για το μετριασμό των επιπτώσεων. Προτείνει ακόμη πώς μπορούν να διαχειριστούν σωστά τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματά τους οικογένειες, επενδυτές, επιχειρήσεις και άτομα, ώστε να "επιπλεύσουν" και να εξέλθουν αλώβητοι από την κρίση.