Οικολογία και οικονομία

[...] Μαζί με τους οικολόγους άρχισαν να ασχολούνται με τα περιβαλλοντικά προβλήματα και οι οικονομολόγοι καθώς και άλλοι κοινωνικοί επιστήμονες. Οι πρώτοι, χρησιμοποιώντας τον δικό τους ιδιάζοντα τρόπο ανάλυσης, έδειξαν ότι τα κίνητρα για την καταστροφή του περιβάλλοντος είναι συνήθως οικονομικά και η μελέτη τους καθώς και η προσπάθεια για την εξεύρεση αντικινήτρων για την προστασία του περιβάλλοντος είναι αρμοδιότητα των οικονομολόγων. Επίσης ότι η λήψη μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση παραγωγικών μέσων, τον περιορισμό της χρήσης ορισμένων πόρων ή την αποχή από ορισμένες οικονομικές δραστηριότητες. Όλα αυτά αποτελούν οικονομικές ενέργειες και οι οικονομολόγοι είναι εκείνοι που είναι πιο αρμόδιοι για την αξιολόγηση της σκοπιμότητας και του εφικτού της λήψης τέτοιων μέτρων. Θα πρέπει να τονιστεί ότι εξέταση των περιβαλλοντικών προβλημάτων και διατύπωση προτάσεων περιβαλλοντικής πολιτικής που δεν περιλαμβάνουν και οικονομική διάσταση θα οδηγούσαν σε αδικαιολόγητη σπατάλη παραγωγικών πόρων και θα κινδύνευαν επίσης να είναι ανεδαφικές. Το ενδιαφέρον των οικονομολόγων για τα προβλήματα του περιβάλλοντος άρχισε προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960 αλλά αυξήθηκε ραγδαία. Όταν το 1975 δημοσιεύθηκε το βιβλίο μου "Οικονομική της προστασίας του περιβάλλοντος" ο αριθμός των οικονομολόγων που τους είχε τραβήξει την προσοχή η ρύπανση του περιβάλλοντος ήταν ελάχιστος. Μαθήματα για τις οικονομικές πλευρές του περιβάλλοντος δεν διδάσκονταν ακόμη σε κανένα πανεπιστήμιο. Όλοι οι οικονομολόγοι που δημοσίευαν εργασίες για το περιβάλλον δεν είχαν αντίστοιχες σπουδές. Από τότε έχει γίνει τεράστια πρόοδος. Μαθήματα "Οικονομικής του Περιβάλλοντος" διδάσκονται σε πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα τόσο στο προπτυχιακό όσο και στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Οικονομικά μέτρα (π.χ. φόροι, επιδοτήσεις κ.ά.) αποτελούν πλέον βασικό στοιχείο της αντιρρυπαντικής πολιτικής. Εκατοντάδες ειδικά σπουδασμένοι οικονομολόγοι-ερευνητές σε διάφορες χώρες ασχολούνται με την εξέταση των οικονομικών επιπτώσεων της ρύπανσης και το σχεδιασμό περιβαλλοντικής πολιτικής. Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται οι κυριότερες οικονομικές πλευρές του περιβάλλοντος: οι λόγοι για τους οποίους χειροτέρευσε η ποιότητα του περιβάλλοντος, το γιατί η λειτουργία του οικονομικού συστήματος ενθάρρυνε την καταστροφή του, η λογική που πρέπει να χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό του βαθμού περιορισμού της ρύπανσης, οι διάφορες οικονομικές πολιτικές και τα διάφορα μέτρα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να περιοριστεί η καταστροφή του περιβάλλοντος κ.ά. Επειδή το βιβλίο αυτό προορίζεται όχι μόνο για εκείνους που έχουν σπουδάσει οικονομικά αλλά και για εκείνους που έχουν λίγες οικονομικές γνώσεις ή και καθόλου γνώσεις, τα στοιχεία της οικονομικής θεωρίας που είναι απαραίτητα για την κατανόηση της περιβαλλοντικής οικονομικής ανάλυσης που περιέχεται στο βιβλίο περιγράφονται σε ορισμένα κεφάλαια ή παραρτήματα. Επίσης, για να μπορεί να έχει ο αναγνώστης που δεν έχει σπουδάσει τις διάφορες φυσικές και χημικές πλευρές του περιβάλλοντος μια πιο ολοκληρωμένη αντίληψη του περιβαλλοντικού προβλήματος, στο βιβλίο περιλαμβάνονται και κεφάλαια και παραρτήματα αφιερωμένα στην περιγραφή του περιβάλλοντος, των διαφόρων ειδών ρύπανσης του, κ.ά. [...] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)