Ξυπνήματα

Το χειμώνα του 1916 ξεσπά η επιδημία της ληθαργικής εγκεφαλίτιδας, που πρώτος περιγράφει ο Κ. φον Εκονόμο στη Βιέννη. Πολλοί άρρωστοι πεθαίνουν. Χιλιάδες βυθίζονται σε μια κατάσταση παράξενου και οριστικού λήθαργου. Πολλές δεκαετίες αργότερα ο Σακς συναντά αυτούς τους ανίατους αρρώστους σε ένα άσυλο των περιχώρων της Ν. Υόρκης. Το 1967 ο Γ. Κοτζιάς δοκιμάζει πρώτος ένα θαυματουργό φάρμακο στην Αμερική. Τα αποτελέσματά του είναι θεαματικά: οι ασθενείς αυτοί ξυπνούν, ξαναρχίζουν να μιλούν, να περπατούν, ξαναβρίσκουν τη χαρά της ζωής. Κατακλύζονται όμως ψευδαισθήσεις, παραλήρημα, μανίες, η προσωπικότητά τους θρυμματίζεται σ' ένα εφιαλτικό πλήθος «υπο-εγώ». Πρέπει η δόση του φαρμάκου να μειωθεί; Πρέπει να σταματήσει; Αυτά τα διλήμματα αντιμετωπίζει ο Σακς. Το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελεί η εξαιρετικά συγκινητική διήγηση του πεπρωμένου αυτών των αρρώστων. Δίνει λαβή σε ορισμένους προβληματισμούς που αναπτύσσονται στο δεύτερο μέρος: η Υγεία και η Αρρώστια – που δεν αντιμετωπίζεται πια σαν ένα ξένο σώμα που «αρπάζει» κανείς, αλλά σαν μια κατάσταση του είναι που ακολουθεί τη δική της λογική. Τα Ξυπνήματα έτυχαν μιας πετυχημένης κινηματογραφικής μεταφοράς από την Πένυ Μάρσαλ. Σε αυτή τη μεταγενέστερη έκδοση του βιβλίου ένα μεγάλο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στα γυρίσματα της ταινίας και στη μνημειώδη δουλειά του Ρόμπερτ ντε Νίρο (Λέοναρντ – ο άρρωστος) και του Ρόμπιν Ουίλιμας (Όλιβερ Σακς – ο γιατρός).