Ανθολόγιον ελευθερίας

Φέτος συμπληρώνονται διακόσια χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821. Μια Επανάσταση κόντρα στην λογική των αριθμών, αφού η Οθωμανική Αυτοκρατορία εθεωρείτο ακόμη Μεγάλη Δύναμη, έστω κι αν η επιθετική της ορμή προς την Ευρώπη είχε τελειώσει οριστικά. Όμως, ήταν αντίθετη και προς το πολιτικό κατεστημένο της Γηραιάς Ηπείρου, που δέσποζε το ανελεύθερο και υπερσυντηρητικό πνεύμα της Ιεράς Συμμαχίας, αντίθετο σε κάθε απελευθερωτικό κίνημα. Έτσι οι Έλληνες σχεδόν άοπλοι, χωρίς συμμάχους και χωρίς πόρους επεδόθησαν σ` ένα άνισο, σκληρό και επίπονο αγώνα με πολλές θυσίες και χιλιάδες μάρτυρες για να αποτινάξουν τον βάρβαρο και αχαρακτήριστο τούρκικο ζυγό. Από τις Παρίστριες Ηγεμονίες μέχρι την Κύπρο. Και ο πολυαίμακτος αγώνας τους εστέφθη με επιτυχία, αφού προκάλεσε τον θαυμασμό της Ευρώπης. Σίγουρα η πορεία της Επαναστάσεως δεν ήταν ανέφελη. Δεν έλειψαν ούτε οι προδοσίες, ούτε οι εμφύλιοι πόλεμοι, ούτε και οι μωροφιλοδοξίες, που παρά λίγο να την καταστείλουν. Κοντά σ` αυτά και οι Μεγάλες Δυνάμεις να υποδαυλίζουν τα πολιτικά πάθη δημιουργώντας αντιμαχόμενες πολιτικές φατρίες. Η κατάσταση βελτιώθηκε υπέρ της Ελλάδος όταν το 1825 ο Μαυροκορδάτος, με το "Σύμφωνο Υποταγής" έθεσε την χώρα υπό την προστασία της Μεγάλης Βρεταννίας. Αυτή με μια σειρά από Πρωτόκολλα και Συνθήκες με την Γαλλία και την Ρωσσία ωδήγησαν τα γεγονότα στην Ναυμαχία του Ναυαρίνου και στην δημιουργία του θνησιγενούς κρατιδίου της Μελούνας. Και μάλιστα όταν η Επανάσταση κινδύνευε να σβήση από τις ορδές του Ιμπραήμ. Όμως αυτό το "Σύμφωνον Υποταγής" μάς ακολουθεί μέχρι σήμερα αφού "ανήκομεν εις την Δύσιν", κατά τον... Εθνάρχη... Πολύς λόγος έγινε αν η Επανάσταση του 1821 ήταν εθνική ή κοινωνική. Ο Γιάννης Κορδάτος και ο Γιάννης Σκαρίμπας υπεστήριξαν εσφαλμένα, και υπό το κράτος κομματικής ιδεοληψίας, την δεύτερη εκδοχή. Σ` αυτόν τον αγώνα πολέμησαν όλοι οι Έλληνες: οι πρίγκηπες, οι πρόκριτοι, οι ιερείς, οι αστοί, οι φοιτητές, οι χωρικοί, οι καραβοκύρηδες, οι ναύτες, οι άνδρες, οι γυναίκες και τα παιδιά. Στο "Ανθολόγιον Ελευθερίας" που ακολουθεί καταχωρίζονται οι αντιπροσωπευτικώτεροι ποιητές, οι οποίοι εστιχούργησαν για το 1821. Βέβαια έχουν γράψει πολλοί περισσότεροι. Όμως, στα περιορισμένα όρια του παρόντος βιβλίου, για πολλούς και διαφόρους λόγους, δεν είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν.