Πόθεν η κοινή λέξις τραγουδώ; Σκέψεις περί ελληνικής ποιήσεως

Ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος επιχειρεί εδώ μία ανάλυση της καταγωγής και της εξέλιξης της νεοελληνικής ποίησης με τις μεθόδους της συγκριτικής γλωσσολογίας. Η ετυμολογία και η ιστορική γενεαλογία των λέξεων της δημώδους ελληνικής παραπέμπουν, κατά τον συγγραφέα, στην αρχαία ελληνική γλώσσα. Τα ρήματα "άδω", "χαίνω", "τραγουδώ" προέρχονται ασφαλώς από την αρχαία δραματική ποίηση. Ο χριστιανισμός κατήργησε την παγανιστική μυθολογία, αλλά όχι την ποίηση· αντίθετα, μπόλιασε δημιουργικά την ελληνική ποίηση, αναγκάζοντάς την να μεταβάλει πνεύμα και πορεία. Παραθέτοντας λυρικά ποιήματα από τη συλλογή του Φωριέλ, ο Ζαμπέλιος καταδεικνύει τη χάρη και την ομορφιά της νεοελληνικής ποίησης, ευγενέστερο απόσταγμα της οποίας θεωρεί τον "Ύμνο εις την Ελευθερίαν" του Διονυσίου Σολωμού. Οι "Σκέψεις" του φιλοπάτριδος Ζαμπέλιου αποτελούν ένα ενδιαφέρον δοκίμιο για την ποίηση των συγχρόνων του Νεοελλήνων, εμποτισμένο από τις ιδέες του γερμανικού ρομαντισμού.