Νύχτα εγκληματική με πράσινους καπνούς κρυσταλλωμένους στον ορίζοντα

Το αφήγημα τούτο γράφτηκε από τον Π. Καραβία μες στη γερμανοϊταλική Κατοχή, αλλά οι γερμανικές αρχές θέλησαν να το λογοκρίνουν και ο συγγραφέας δεν δέχτηκε τότε να το δημοσιεύσει. Με γραφή σύγχρονη που ξεπερνά την εποχή της, ο τρόμος, ο θάνατος μα και η ελπίδα προβάλλουν ανάγλυφα σαν σε καφκικό όραμα, καθιστώντας το έργο διαχρονικό, που θα μπορούσε να αναφέρεται σε κάθε Κατοχή και σε κάθε πόλεμο ανεξάρτητα από τόπο και χρόνο. Ο Στέφανος Ροζάνης με την Εισαγωγή του συνομιλεί με το αφήγημα κριτικά και λογοτεχνικά, δημιουργώντας ένα κείμενο παράλληλο προς το έργο σε νόημα και αξία.