Γράμματα στον πατέρα, τον αδελφό του Μαράκη και την μητέρα

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος εκδίδει, ώριμος πλέον, το ιδρυτικό ποιητικό έργο του νεοελληνικού υπερρεαλισμού, την Υψικάμινο, το 1935. Στον παρόντα τόμο δημοσιεύονται οι επιστολές του στους στενούς συγγενείς από το 1921 ως το 1935, όπου διαφαίνονται η γλωσσική του διαμόρφωση και ωρίμανση, η εξέλιξη των πολιτικών του ιδεών, η ρήξη με τον πατέρα και τον κόσμο του, οι πνευματικές του ανησυχίες και οι δρόμοι της φωτογραφίας και της ψυχανάλυσης που του ανοίγονται, μαζί με τα πρώτα δείγματα μιας σοβαρής κατάθλιψης που τον ακολουθεί σε διάφορες περιόδους της ζωής του. Οι 33 επιστολές του Ανδρέα Εμπειρίκου (επιλεγμένες ανάμεσα από 120) αποτελούν μέρος αρχειακού υλικού που βρέθηκε αναπάντεχα σε παραπεταμένες βαλίτσες της μητέρας του. Γραμμένες στην Αθήνα, στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Λωζάννη, στον Πειραιά και αλλού, οι επιστολές ουσιαστικά συστήνουν ένα ημερολόγιο, μιαν οιονεί αφήγηση με ενδιαφέροντα κεφάλαια. Όπως είναι αναμενόμενο, το κύριο κεφάλαιο της αφήγησης αποτελεί η οικογένεια του ποιητή, η σάγκα, θα λέγαμε ενός μεγάλου και περιώνυμου Οίκου που όσο περνούν τα χρόνια μοιάζει να διαλύεται. Ήδη στο δεύτερο γράμμα του ο εικοσαετής Ανδρέας περιγράφει στον πατέρα του τον θάνατο του αδελφού του Τάκη, ενώ στο τελευταίο μαθαίνουμε για τη ρήξη ανάμεσά τους. Οι επιστολές όμως δεν αναφέρονται μόνο σε θέματα οικογενειακά. Μας δίνουν πληροφορίες για τις πρώιμες λογοτεχνικές και γλωσσικές αντιλήψεις του Εμπειρίκου (πρότυπά του είναι ο Παλαμάς και ο Ψυχάρης !), για τις σπουδές του και τις ασχολίες του στο Λονδίνο και στο Παρίσι τη δεκαετία του '20. Μαθαίνουμε για την επιθυμία του να σπουδάσει ψυχανάλυση, για την κατάθλιψή του και την θεραπεία του κοντά στον Rene Laforgue και πληροφορούμαστε για την εμπλοκή του στις οικογενειακές επιχειρήσεις. Η αφήγηση τελειώνει με τον πολιτικό ακτιβισμό του ποιητή καθώς παραιτείται (ως αλληλέγγυος των απεργών) από τις οικογενειακές επιχειρήσεις για να ασχοληθεί απερίσπαστος με την λογοτεχνία και την ψυχανάλυση. Το επιστολικό υλικό εμπλουτίζεται από τις έξοχες φωτογραφίες του φωτογράφου (και συνάμα φωτογραφιζόμενου) Εμπειρίκου. Τραβηγμένες στα χρόνια που γράφονται οι επιστολές, αποτελούν ζωντανές μαρτυρίες και τεκμήρια μιας εποχής και ενός κόσμου στον οποίο νοσταλγικά και δημιουργικά θα επιστρέφει ο Εμπειρίκος στον υπόλοιπο βίο του.