Μουσαφιραίοι στο Στεπαντσίκοβο

[...] Η ιδέα να διασκευάσω για το θέατρο τη νουβέλα "Το χωριό Στεπαντσίκοβο" μου ήρθε από ένα τυχαίο περιστατικό τον Ιανουάριο του 1961. Είχα ήδη μια καλή γνωριμία με τα μεγάλα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι, και είχα εμπνευστεί από ένα κεφάλαιο των "Αδελφών Καραμαζώφ" το δράμα "Τα χέρια του ζωντανού Θεού", που διδάχτηκε από το θίασο του Εθνικού Θεάτρου στα 1957. Όμως το "Χωριό Στεπαντσίκοβο" το αγνοούσα, καθώς είναι επισκιασμένο από τις τιτανικές δημιουργίες του Ντοστογιέφσκι. Χρειάστηκε να πέσω στην περικοπή όπου ο Τόμας Μανν χαρακτηρίζει το Φομά Φόμιτς ως νέο Ταρτούφο, ισάξιο του παλαιού, για να παρακινηθώ να διαβάσω το "Στεπαντσίκοβο" (στη γαλλική μετάφραση του Henri Mongault). Επιτέλους! Ένα έργο που ο πυρακτωμένος αγέρας του καίγει τη σάρκα... Έχουμε απαυδήσει από τη μετριότητα. Βαρεθήκαμε να βλέπουμε "στεφανωμένα με δάφνη ψωριασμένα κεφάλια", καθώς λέει ο Ντοστογιέφσκι στους "Δαιμονισμένους". Ας γυρίσουμε στους μυσταγωγούς!