Μίκης Θεοδοράκης

Τον Μίκη Θεοδωράκη τον συνάντησα για πρώτη φορά το 1972, όταν είχε γίνει ήδη "θρύλος" τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους ξένους σαν και 'μένα που είχαν λίγο-πολύ ανακατευτεί στην αντίσταση κατά της δικτατορίας. Δύσκολο να γράψει κάποιος για έναν "θρύλο". Γιατί σχεδόν κάθε φορά που διαβάζει κανείς βιβλία για μεγάλες προσωπικότητες, όπως ο Σαίξπηρ, ο Βύρων, ο Τσε Γκεβάρα, μένει με μια αίσθηση προδοσίας· είτε η περιγραφή είναι τόσο ρομαντική που αρχίζει να δυσπιστεί, είτε ο συγγραφέας προσπαθεί τόσο πολύ να είναι αντικειμενικός που ο ήρωάς του γίνεται απρόσωπος και βαρετός. Σ' ένα βιβλίο που προσπαθεί να εκτιμήσει την εργασία ενός καλλιτέχνη και να την τοποθετήσει μέσα στα εθνικά και κοινωνικά της πλαίσια μπορεί κανείς θαυμάσια να ξεχάσει το "πρόσωπο" και να χρησιμοποιήσει το "έργο" -και μονάχα αυτό- σαν σημείο αναφοράς, ή ακόμα σαν δείκτη "ιδιοφυίας".
Όμως ο Θεοδωράκης δεν είναι ιδιωτικό πρόσωπο. Το πιο μεγάλο μέρος της ζωής του έχει περάσει κάτω από τον φακό της ελληνικής και διεθνούς δημοσιότητας. Ο ίδιος, μόνο μέσα στα πλήθη "βρίσκεται στα νερά του". Δεν έχω ξαναδεί άνθρωπο που να 'χει τέτοια δυναμική επίδραση σε πολυάνθρωπα ακροατήρια. Ίσως να είναι τα τραγούδια του εκείνα που τον έκαναν πρόσωπο με διεθνή ακτινοβολία, όμως τελικά ή ίδια του η φυσική παρουσία βάζει την οριστική σφραγίδα αυτής της επιτυχίας. Είναι κάτι που το αισθάνεσαι να σε χτυπάει σαν ηλεκτρικό ρεύμα μόλις μπει σ' έναν χώρο. [...] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)