Τα μοναστήρια της Χαλκιδικής

Η Χαλκιδική έχει το μοναδικό προνόμιο να φιλοξενεί στον χώρο της την μακροβιότερη μοναστική κοινότητα του Χριστιανισμού, το Άγιον Όρος του Άθω, της οποίας η Ιστορική πορεία δεν διεκόπη, παρά τις αντίξοες ιστορικές συνθήκες μέσα στις οποίες έζησε μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453. Είναι συγκλονιστικό να σκέπτεται κανείς ότι ο Μοναχισμός, η ηρωική αυτή καί ακριβέστατη μορφή βίωσης του Ευαγγελικού μηνύματος, που προσέφερε κατά καιρούς και τόπους αφθονία καρπών αγιότητας με το αναρίθμητο πλήθος οσίων, ανδρών και γυναικών, αφού εγνώρισε ημέρες δόξης και μεγαλείου κατά την λαμπρή χιλιόχρονη παρουσία της Ρωμανίας (= Βυζαντίου) στην Αίγυπτο, στην Παλαιστίνη, στην Συρία, στην Μικρά Ασία, διασώζεται ακόμη ακέραιος και ώριμος με την αποκτηθείσα πολύχρονη ιστορική εμπειρία στην αγιοβάδιστη ανατολική Χερσόνησο της Χαλκιδικής, θαυμαστό απομεινάρι του Βυζαντίου, αλλά και εργαστήριο μέχρι σήμερα πνευματικής τελειώσεως και αδιάλειπτης προσευχής. Ήταν αδύνατο η ακτινοβόλος παρουσία του Αθωνικού Μοναχισμού, βοηθούμενη και από την γεωγραφική γειτνίαση, να μη οδηγήσει σε ίδρυση μοναστηριών στη Χαλκιδική και εκτός του Αγίου Όρους, και μάλιστα μεγάλων και περιφανών, όπως η Μονή Ιωάννου Κολοβού στην Ιερισσό και της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας στα Βασιλικά. Αυτά τα μοναστήρια της Χαλκιδικής, τα περισσότερα από τα οποία, σχεδόν όλα, έχουν χαθή και ερειπωθή, μνημονευόμενα απλώς στις πηγές, ανασταίνει με την επιμελημένη και άρτια εργασία της η κ. Άννα Καραμανίδου. [...] (Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.)