Ο Συλλαίος

Το βιβλίο του παππού του για τις περιπέτειες του πολυμήχανου "Συλλαίου" Αλέξανδρου (1872-1880) δεν το ξέχασε, ούτε και πέρα από τον Ατλαντικό, ο Αντώνης Βλασσόπουλος: σκύβει λοιπόν ευλαβικά πάνω του και μας χαρίζει το πολύτιμο απόσταγμα του "γλωσσολογικού, κοινωνιολογικού και λίαν τερπνού συγγράμματος" που, αναπάντεχα ίσως, συνέγραψε ο δημοτικός ιατρός Σμύρνης Νικόλαος Βακαλόπουλος (=1860-1922). Εξετάζονται, σε ξεχωριστές πλέον ενότητες, με σπιρτάδα και χιούμορ, η απίθανη περιπλάνηση και ο μεγάλος έρωτας Αλέξανδρου-Ευθαλίας, ήθη και έθιμα, εδέσματα και άσματα, μύθοι και παροιμίες, διάλεκτοι (Σύλλη, Όλυμπος, Κατιρλί), ιατρικά και κοινωνικά θέματα, ιδίως η θέση της γυναίκας. Επισημαίνεται η αντίθεση ανάμεσα στην "ευπείθεια της γυναικός" και στον εξόχως και διαβολικώς ηρωικό ρόλο της μοιραίας Ευθαλίας. Ιδιαίτερη θέση στον παλαιό "Συλλαίο" κατέχουν οι ληστές, τόσο σε Μικρά Ασία όσο και σε Ελλάδα. Απουσιάζουν οι εθνοτικές συγκρούσεις, καθώς το δυσεύρετο ως τώρα βιβλίο ολοκληρώθηκε αμέσως πριν από τους Νεότουρκους. Στοιχειωμένος όμως από το οικογενειακό αντίτυπο -αλλά και εκείνο το Οθωμανικό μετάλλιο- που μετά βίας διέσωσε η γιαγιά του, ο συγγραφέας του νέου "Συλλαίου" αναζητεί οιωνούς για τα μετέπειτα γεγονότα, περνώντας από την "πρωτότυπο Ασιανή μυθιστορία" στην Ιστορία. Το βιβλίο προλογίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Συλλαίων, συγγραφέας-ιστορικός Τάκης Σαλκιτζόγλου.