Πρώτοι μετανάστες

Στο βιβλίο αυτό, ο Bellwood ξεδιπλώνει μια εκπληκτική εξιστόρηση των ανθρώπινων μεταναστεύσεων σε παγκόσμια κλίμακα, ξεκινώντας από τις απαρχές του είδους και την έξοδο από την Αφρική και φτάνοντας ως τα τέλη της προϊστορίας, λίγο πριν την αυγή της γραπτής ιστορίας. Το συμπέρασμα είναι ότι η τάση για μετανάστευση μπορεί να θεωρηθεί ειδοποιό γνώρισμα του ανθρώπου - κι ασφαλώς ότι οι αρχαίες μεταναστεύσεις, χιλιετίες πριν και σε αλλεπάλληλα στρώματα, δημιούργησαν τον κόσμο μέσα στον οποίο κινιόμαστε ακόμα σήμερα. Όμως, τι μπορούμε να γνωρίζουμε για εποχές τόσο απώτερες, που μοιάζουν για πάντα χαμένες στην αχλή του χρόνου; Είναι αλήθεια ότι ορισμένες λεπτομέρειες δεν θα τις μάθουμε ποτέ κι ότι κάποια άλλα ζητήματα θα παραμείνουν πάντα απλές πιθανότητες και εικασίες, από την άλλη όμως είναι εντυπωσιακό το πόσα πολλά πράγματα μπορεί να ανακαλύψει εκεί μια πολυπρισματική ματιά που συνδυάζει διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους - ιδιαίτερα, στην περίπτωσή μας, την αρχαιολογία, τη γενετική και τη συγκριτική γλωσσολογία. Η αφήγηση του Bellwood καλύπτει ασφαλώς και τις περιπτώσεις εκείνες (π.χ. των Ινουίτ ή των Απάτσι στην Αμερική και των Πολυνήσιων στην Ωκεανία) όπου πραγματοποιήθηκαν μεταναστεύσεις κατά την ιστορική περίοδο, όμως σε πλήρως προϊστορικές συνθήκες, απομονωμένες από τις εξελίξεις στα άλλα μέρη του κόσμου.