Η καθημερινή ζωή στη Βαβυλώνα και στην Ασσυρία

Ο πολιτισμός της Μεσοποταμίας απλώνεται σε μια περίοδο είκοσι έξι περίπου αιώνων. Ανάμεσα ωστόσο στο 700 και 530 π.Χ. φτάνει στο απόγειο του· γεγονότα πρωτοφανέρωτης ευρύτητας διαδραματίζονται την εποχή αυτή στη δυτική Ασία. Η Βαβυλώνα βρίσκεται στον Κολοφώνα του μεγαλείου της και της ευδαιμονίας της. Είναι ο αιώνας του Ασουρμπανιμπάλ και του Ναβουχοδονόσωρα. Ο δόκτωρ Κοντενώ μελετάει ολόκληρη την καθη-μεινή αυτή ζωή με την ακρίβεια που εγγυάται η καταπληκτική του πολυμάθεια και το ταλέντο ενός εξαίρετου συγγραφέα: η ζωή του βασιλιά, των υπηκόων του και των σκλάβων τους, καλλιεργητές και βιοτέχνες, πόλεμος και ειρήνη, δραστήρια πνευματική ζωή. Όσον αφορά την υλική ζωή ενός Βαβυλώνιου της εποχής αυτής, διαπιστώνουμε ότι δεν διαφέρει πολύ από τη ζωή ενός Ανατολίτη που ζούσε πριν από πενήντα χρόνια στις περιοχές αυτές. Οι ίδιες αδιάβατες και πολυάνθρωπες συνοικίες κάθε λογής βιοτεχνιών και υπαίθρια παζάρια, τα ίδια σπίτια με το πολύ απλό σχέδιο καμωμένα από άργιλο και εύθραυστο ξύλο. Εκεί που υπάρχει άβυσσος ανάμεσα σ' εκείνη και τη σημερινή εποχή είναι στην πνευματική ζωή, που ολόκληρη κυριαρχείται από τις εντολές μιας από τις πιο σκληρές θρησκείες που υπήρξαν ποτέ. θεοί σκληροί και έτοιμοι να τιμωρήσουν, θεοί που απαιτούν να υπεισέρχονται ακόμα και στις παραμικρότερες πράξεις της καθημερινής ζωής· φαντασία που γέμισε τη ζωή των ανθρώπων με δαίμονες και τέρατα που παραφυλάνε τη λεία τους, και ένα υπερπέραν πιο θλιιβερό από την επίγεια ζωή. Για το λόγο αυτό ο Μεσοποτάμιος είναι ένας βαρύς άνθρωπος. Δημιούργησε όμως ένα λαμπρό πολιτισμό που είχε μεγάλη απήχηση.