Μεταφράζοντας μυθιστορηματικές φωνές

Μὲ μπαχτίνειους ὅρους, Manxman καὶ Μαξιώτης ἐπιλέγουν ἀντίθετη ἀφηγηματικὴ στρατηγική: πολυφωνικὴ ὁ μέν, μονοφωνικὴ κυρίως ὁ δέ, καὶ μάλιστα λόγια, ἀλλὰ μὲ συχνὲς παραχωρήσεις στὴ δημώδη. Μονοφωνικὲς κυρίως εἶναι καὶ οἱ ἄλλες λογοτεχνικὲς μεταφράσεις τοῦ Παπαδιαμάντη, ὁ ὁποῖος ὡστόσο τὴν ἴδια ἐποχὴ συγγράφει πολυφωνικὰ διηγήματα. Σὲ αὐτά, ὁ μὲν ἀφηγητὴς υἱοθετεῖ τὴ λόγια ποικιλία σὲ συνδυάσμὸ μὲ συχνὰ καὶ κοινωνιογλωσσικῶς λειτουργικὰ περάσματα στὴ δημώδη, τὰ δὲ πρόσωπα τῆς διήγησης τὴ λαλιά ποὺ ταιριάζει στὴν πολιτιστική τους ταυτότητα. Οἱ ἐν λόγῳ μεταπηδήσεις στὴ δημώδη ποὺ ἐνίοτε πραγματοποιεῖ ὁ μεταφραστὴς Παπαδιαμάντης ἔναντι τοῦ διηγηματογράφου παραμένουν μὲν κοινωνιογλωσσικὰ ἀπρόβλεπτες ἀλλὰ προοιωνίζονται πολιτιστικὲς ἀνακατατάξεις πολὺ εὐρύτερες ἀπὸ τὸν γλωσσικὸ διχασμὸ τῆς ἑποχῆς του.