Ρίμα θρηνητική εις τον πικρόν και ακόρεστον Άδην

Δύο επώνυμοι ποιητές, και οι δύο ιταλικής καταγωγής, έγραψαν στα χρόνια μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης δύο ελληνικότατες καταβάσεις στον Άδη: Η "Ρίμα θρηνητική εις τον πικρόν και ακόρεστον Άδην" του Ρεθυμνιώτη ποιητή Ιωάννη Πικατόρου είναι το πιο ενδιαφέρον ποίημα, χάρη στον πλούτο των εικαστικών, λαογραφικών και λογοτεχνικών μοτίβων και θεμάτων, ενώ ο "Απόκοπος" του Μπεργαδή είναι λογοτεχνικά το πιο ώριμο και το πιο γνωστό από τα δύο έργα. Ο ποιητής της "Ρίμας" έχει αφομοιώσει από ελληνικά και δυτικά έργα ζωγραφικής και λογοτεχνίας τα στοιχεία που καθιστούν τον Χάρο και τον (βασικά ελληνικό) Άδη ζοφερό τόπο διαμονής όλων των νεκρών, χριστιανών και μουσουλμάνων. Τα πρόσωπα του Χάρου και του τρικέφαλου φύλακα του Άδη είχαν τέτοια διάδοση που ενσωματώθηκαν πολύ αργότερα, μαζί με στίχους από την "Ερωφίλη" του Γεωργίου Χορτάτση, σε ένα τραγούδι του Χάρου. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει, εκτός από την καινούρια μορφή της "Ρίμας", τις τρεις παραλλαγές του δημοτικού τραγουδιού και μια εκτενή εισαγωγή που λύνει τα περισσότερα προβλήματα του ποιητή, του κειμένου και των πηγών του.