Μεταμορφώσεις του κοινωνικού κράτους στην εποχή της παγκοσμιοποίησης

Μέσα από συχνά επώδυνες ή συγκρουσιακές διαδικασίες, τα κοινωνικά κράτη στον ευρωπαϊκό χώρο μεταμορφώνονται. Η μετάβαση στη μεταβιομηχανική κοινωνία και στην "εποχή της παγκοσμιοποίησης" επιφέρει σταδιακά την εγκατάλειψη του στόχου της πλήρους απασχόλησης και της καθολικής κοινωνικής προστασίας. Ωστόσο, η Ευρώπη παραμένει δέσμια της ιστορίας της και του πολιτικού και θεσμικού πολιτισμού της. Η επιβίωση του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου και η ανανοηματοδότηση των αρχών της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης αποτελούν το σημαντικότερο, ίσως, διακύβευμα του εικοστού πρώτου αιώνα, για να διατηρήσει η ευρωπαϊκή ήπειρος την πολιτισμική της φυσιογνωμία. Οι μεταμορφώσεις του κοινωνικού κράτους δεν συναντούν μόνον πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις, αλλά περιορίζονται από σημαντικές θεσμικές αντιστάσεις. Πέρα από τις μεγάλες μάχες σε επίπεδο κοινωνικών ή συνδικαλιστικών αγώνων, η υπεράσπιση θεμελιωδών χαρακτηριστικών του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου συντελείται μέσα από "μικρές μάχες", που διεξάγονται μεταξύ νομικών στο πεδίο της ερμηνείας και της εφαρμογής κανονιστικών ρυθμίσεων.