Σιωπηλό βλέμμα

Έχουν περάσει πια 300 χρόνια από τη γέννησή του (1712) και 250 χρόνια από την έκδοση του μείζονος πολιτικού του έργου, του Κοινωνικού Συμβολαίου, και της πραγματείας του περί αγωγής, του Αιμίλιου, που εκδόθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα το 1762. Και ποτέ το ενδιαφέρον για τον Ζαν- Ζακ Ρουσσώ, που αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους στοχαστές της νεότερης εποχής, δεν ήταν μεγαλύτερο. Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται μια συστηματική ανασύσταση της πολιτικής θεωρίας του με άξονα τις περίπλοκες όσο και αντιφατικές θέσεις τού "πολίτη της Γενεύης" σχετικά με το βλέμμα και την ομιλία. Η εκ των έσω διάβρωση των δημοκρατικών θεσμών και της δημοκρατικής διαβούλευσης, οι συνέπειες της διαμεσολάβησης των μηχανισμών μαζικής επικοινωνίας και της κουλτούρας του θεάματος στην πολιτική διαδικασία, η ανάπτυξη δομών ελέγχου και επιτήρησης που αναδιαρθρώνουν τις εξουσιαστικές σχέσεις, ο "πειρασμός" του λαϊκισμού κ.ά. αποτελούν σύγχρονα ερωτήματα τα οποία υποκίνησαν εμμέσως την έρευνα που κατέληξε στο παρόν δοκίμιο. Έτσι, ενώ ο Ρουσσώ καταλαμβάνει μια ιδιαίτερη θέση στην ιστορία του πολιτικού στοχασμού, πότε ως συνοδοιπόρος, πότε ως αντίπαλος των Γάλλων Διαφωτιστών, εμφανίζεται επιπλέον ως δικός μας "συνομιλητής", ακριβώς ίσως επειδή οι λογαριασμοί μας με το Διαφωτισμό παραμένουν ανοιχτοί.