Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα

Τώρα που οι τολμηρές καινοτομίες του Λουΐτζι Πιραντέλλο δε σκανδαλίζουν πια το κοινό και η θέση του μέσα στη θεατρική ιστορία του αιώνα μας έχει στερεωθεί, μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα πού βρίσκεται, εκτός από την πρωτοτυπία, η βαθύτερη αξία αυτού του έργου. Η κυριότερη αρετή του είναι, χωρίς αμφιβολία, ο τρόπος, ο γνήσια θεατρικός τρόπος, με τον οποίο κατόρθωσε να ερμηνεύσει από τη σκηνή ένα οξύ για τη σκέψη και για το αίσθημα του σύγχρονου ανθρώπου πρόβλημα: τη ριζική αβεβαιότητα, την έλλειψη ενότητας, τη ρευστότητα και τις αντιφάσεις του πράγματος που θεωρούσαμε ως τώρα πιο σίγουρο και σταθερό και μονοσήμαντο μέσα στον κόσμο: του "εαυτού" μας. Ο Πιραντέλλο έδειξε με το θέατρό του πόσο ανυπόστατο είναι το "είδωλο" τούτο και πόση ματαιοδοξία κρύβεται πίσω από το μύθο της αντικειμενικής αλήθειας. Όχι όμως για να μας θεραπεύσει από μια θεωρητική πλάνη, αλλά για ν' αποκαλύψει -σαν αληθινός δραματικός ποιητής- ένα νέο τραγικό νόημα της ζωής: την απόλυτη ερημιά του ανθρώπου. Ούτε ο εαυτός μας δε μας συντροφεύει, αφού δεν έχει καμιά σταθερότητα· και αυτός ο πόνος μας δε μας ανήκει, γιατί τώρα που τον αναπολούμε, δεν είναι πια δικός μας, αλλά ενός "άλλου" που έπαψε να υπάρχει.