Ισλαμικές αδελφότητες στην τουρκοκρατούμενη Κρήτη

Καθώς τυπώνονταν αυτές οι σελίδες, το θρησκευτικοπολιτικό μόρφωμα που έχει δημιουργηθεί στη Μέση Ανατολή, το αυτοαποκαλούμενο Ισλαμικό Χαλιφάτο του Ιράκ και του Λεβάντε (Συρίας), το γνωστό πια ISIS, άρχισε να πραγματώνει αυτό που καταστατικά έχει διακηρύξει: να επεκτείνει τον ιερό γι' αυτό πόλεμο (jihad) στην καρδιά του δυτικού πολιτισμού. Η ιδεολογία του βασίζεται στο ότι ο κόσμος, που δημιουργήθηκε από τον Αλλάχ, είναι προορισμένος να ανήκει στο Ισλάμ. Επομένως, τα εδάφη που σήμερα κατοικούνται από χριστιανούς, εβραίους, άθεους κ.λπ. τελούν υπό κατοχή, ενώ δικαιωματικά ανήκουν στους πιστούς. Στην Κρήτη στα χρόνια της τουρκοκρατίας έδρασαν ισλαμικές αδελφότητες, οι οποίες έπαιξαν τον δικό τους ρόλο στην κατάκτηση του νησιού από τον οθωμανικό στρατό, απέχουν όμως παρασάγγας από το καινοφανές μόρφωμα της Συρίας. Συνέβαλαν βέβαια στην εδραίωση του Ισλάμ στο νησί, τόσο ιεραποστολικά όσο και με τη στήριξη και αρωγή της μουσουλμανικής κοινότητας που δημιουργήθηκε στην Κρήτη, αλλά με τρόπο, κατά κύριο λόγο, ήπιο και αρκετά ανεξίθρησκο. Η ποικιλία των αδελφοτήτων, άλλοτε με σουνίτικες και άλλοτε με σιίτικες καταβολές, δημιουργεί ένα ενδιαφέρον μωσαϊκό, τόσο στο θρησκευτικό πεδίο όσο και στην κοινωνική, οικονομική και γενικά πολιτισμική ζωή της Κρήτης σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, από το 1645 μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1924. Το βιβλίο του Χρήστου Φραδέλλου συμβάλλει στην αποσαφήνιση της ιστορίας, στην πληρέστερη κατανόηση του παρόντος και, χωρίς να το επιδιώκει, γίνεται κατά κάποιον τρόπο επίκαιρο.