"Μαυρηγή" και Ελένη: Τελετουργίες θανάτου και αναγέννησης

[...] Με ένα θέμα που εγγράφεται στη μακρά διάρκειά του η Ελένη Ψυχογιού αξιοποιεί την ερευνητική θητεία της στο Κέντρο Λαογραφίας επιχειρώντας να προσεγγίσει από τη δική της οπτική το μυστήριο του θανάτου στη σύγχρονη Ελλάδα. Με δεδομένα που αφορούν χρονικά στο διάστημα από τα τέλη του 18ου αιώνα ως τις μέρες μας, διευρυμένο προς το παρελθόν εφ' όσον αναφέρονται σε αρχετυπικές συμβολικές δομές και τοπικά κυρίως στον χώρο της επιτόπιας έρευνάς της μέσα από έναν προσωπικό λογοτεχνικό επιστημονικό λόγο, η Ελένη Ψυχογιού αφηγείται και αναλύει λεπτομερειακά τους τρόπους που επινόησε ο άνθρωπος στον ιστορικό ελληνικό χώρο, προκειμένου να βιώσει συναισθηματικά και φαντασιακά τη φθορά που επιφέρει ο χρόνος, τον πόνο της απώλειας εξαιτίας του θανάτου και τον φόβο του αγνώστου, που συνεπάγεται. Παράλληλα, επιχειρεί τη συγκρότηση της συνολικής θρησκευτικής συμβολικής αφήγησης και τω αναπαραστάσεων για τον Απάνω και τον Κάτω Κόσμο, τη ζωή και τον θάνατο, σωτηριολογικά και εσχατολογικά, όπως προκύπτουν από τα επιμέρους στοιχεία της νεκρικής και θρηνητικής παράδοσης αλλά και τις εποχικές τελετουργίες στους σταθμούς του κύκλου του χρόνου και του κύκλου του ανθρώπινου κύκλου. [...] Αικατερίνη Πολυμέρου - Καμηλάκη