Οδοιπορικό στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία το 1858

Ο Leon Heuzey (Λεόν Εζέ) πραγματοποίησε το ταξίδι που δημοσιεύτηκε με τον τίτλο "Excursion dans la Thessalie turque en 1858" (Οδοιπορικό στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία το 1858), κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή Αθηνών, πριν από την περίοδο των μεγάλων ανασκαφών, οι οποίες αποκάλυψαν μεθοδικά αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Ολυμπία ή οι Δελφοί. Η πιο συνηθισμένη μέθοδος έρευνας ήταν τότε το "αρχαιολογικό ταξίδι": διέσχιζε κανείς με άλογο την περιοχή που ήθελε να μελετήσει και για την οποία είχε συγκεντρώσει προηγουμένως όλες τις πληροφορίες από τους αρχαίους συγγραφείς και τους νεώτερους περιηγητές, χωρίς να ξεχάσει και τις επιγραφές. Με τις γνώσεις αυτές ο αρχαιολόγος προσπαθούσε να βρει τις τοποθεσίες των αρχαίων πόλεων που ανέφεραν τα κείμενα, να ταυτίσει τα αρχαία τοπωνύμια των ερειπίων που συναντούσε, και να αναπλάσει την ιστορία της περιοχής. Η ανασκαφή δεν ήταν τότε παρά ένα συμπλήρωμα της μελέτης των ορατών μνημείων, περιοριζόταν στην αποκάλυψη ενός ενδιαφέροντος λίθου, ενός αινιγματικού τοίχου, χωρίς ποτέ να πάρει μεγαλύτερη έκταση. Στην αφήγηση που ακολουθεί, πουθενά δεν γίνεται λόγος για συστηματική ανασκαφική έρευνα. Η έρευνα του ταξιδιώτη βασίζεται, κατά ένα μεγάλο μέρος, στις πληροφορίες που ζητάει από τους κατοίκους. Για τον Leon Heuzey η περιέργεια για την αρχαία Θεσσαλία συμβαδίζει με το εξίσου ζωηρό ενδιαφέρον και τη βαθιά συμπάθεια που τρέφει για τον σύγχρονο ελληνικό λαό. Ο δεσμός ανάμεσα στην αρχαιολογία και τον νεώτερο Ελληνισμό είναι ιδιαίτερα στενός σε μια επαρχία που ζει ακόμη κάτω από την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η αναζήτηση από τους Έλληνες της εθνικής τους ταυτότητας και η θέλησή τους για ένωση περνάει από την ανάπτυξη της κλασικής παιδείας, από την αγάπη για τα ελληνικά γράμματα και από τη γνώση του αρχαίου ελληνισμού της Θεσσαλίας. Αυτό το πνεύμα εκφράζεται ιδίως στις γεμάτες γραφικότητα και συγκίνηση σελίδες για τον Τύρναβο, όπου συνδυάζονται οι παρατηρήσεις του για την παιδεία και την πολιτική κατάσταση των Ελλήνων με την αρχαία και σύγχρονη ιστορία της περιοχής. [...] (από τον πρόλογο του Ολιβιέ Πικάρ, διευθυντή της Γαλλικής Σχολής Αθηνών)