Τα διδακτικότερα πορίσματα της ιστορίας του ελληνικού έθνους

Τα διδακτικώτερα πορίσματα της ιστορίας του ελληνικού έθνους είναι ουδέν άλλο η εκλογή και σύνοψις, έστιν ότε δε και επανόρθωσις των γεγονότων, όσα αφηγήθην εκτενέστερον εν τη πεντατόμω ιστορία μου. Η μόνη αξίωσις του έργου τούτου είναι να δικαιώση το λόγιον του Μακώλαιϋ, ότι το εκλέγειν και συνοψίζειν τα γεγονότα είναι τέχνη, δεομένη πολλής μελέτης. Απέφυγον δε τους νεωτερισμούς και τας ιδιορρύθμους δοξασίας, διότι, ως υπέδειξα εν τω περί της μεσαιωνικής ημών ιστορίας προλόγω του παρόντος έργου, ταύτα πάντα είναι ενίοτε σφόδρα επισφαλή. Εις τους κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους προπάτορας ημών, είπον, αποδίδεται συχνάκις το όνομα των Βυζαντινών, αυτοί όμως ούτοι ουδέποτε ωνόμασαν εαυτούς Βυζαντινούς. Αληθεύει τωόντι, ότι εν τη 5η εκατονταετηρίδι, κατά Γουΐδον και Φώτιον, ο μεν Πρίσκος έγραψεν Ιστορίαν Βυζαντινήν, ο δε Μάλχος Βυζαντιακά· αλλ' εκ των τοιούτων επιγραφών των προκειμένων ιστοριών συνάγεται, ότι εν αυτοίς εγένετο λόγος περί της πόλεως του Βυζαντίου μάλλον ή περί του όλου βυζαντινού κράτους. Οπωσδήποτε βέβαιον είναι, ότι Βυζαντινούς εκάλεσαν ημάς πρώτοι και μόνοι οι Δυτικοί. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)