Μελετήματα για το 1821

Τά Μελετήματα γιά τό 1821 περιέχουν ἑνότητες γιά τήν Ἐπανάσταση στήν Μακεδονία, τήν Θράκη, τά τραγικά συμβάντα στήν Κωνσταντινούπολη, τό Ἀϊβαλί, τήν Σμύρνη, τά μικρασιατικά παράλια, σέ βάρος τῶν Ρωμιῶν ἀπό τήν Ὑψηλή Πύλη καί τόν τουρκικό ὄχλο, γεγονότα ἄλλα γνωστά καί ἄλλα ὀλιγώτερον, ἤ ἄγνωστα. Δίδεται, μάλιστα, ἐξέχουσα σημασία σ᾽ αὐτά καί μάλιστα στήν συνέχεια τῶν ἀγώνων τους, καθώς πολλοί Μακεδόνες, Θράκες, Μικρασιάτες, ἐν γένει, κατῆλθον στήν Ν. Ἑλλάδα καί συνέχισαν τόν ἀγώνα τους στό πλευρό τῶν συνελλήνων τους. Γίνεται ἐπίσης λόγος ἐδῶ γιά τά ὅσα δραματικά συνέβησαν κατά τήν Ἐπανάσταση στήν Κύπρο καί στήν πολλαπλή βοήθεια τῶν Ἑπτανησίων σ᾽ αὐτήν. Τό αὐτό ἰσχύει καί γιά τούς Ἕλληνες τῆς Διασπορᾶς πού κατέρχονταν νά ἀγωνισθοῦν στήν ἐπαναστατημένη Πατρίδα, καθώς καί ἐκείνων πού συνέδραμαν ὑλικῶς καί ἠθικῶς τούς πρόσφυγες συμπατριώτες τους. Ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1821 προκάλεσε τό ἐνδιαφέρον Εὐρωπαίων, πού αὐτόπτες μάρτυρες τῶν μαχῶν ἔγραψαν γιά τά γεγονότα καί ἄλλα, ὅσα εἶδαν στήν Ἑλλάδα, ἐνῶ ἄλλοι ἀνέπτυξαν στίς πατρίδες τους καί γενναῖα φιλελληνική κίνηση.