Κριτικές ματιές στο 1821

• Ήταν το νεοελληνικό κράτος που προέκυψε μετά την επανάσταση του 1821, ο καρπός μιας πετυχημένης εθνικής επανάστασης; • Ποιοι ήσαν οι πραγματικοί πρωτοπόροι της εθνικής νεοελληνικής ιδέας, καίρια συντονισμένοι με τα πιο προχωρημένα ιδεολογικά ρεύματα της εποχής; • Συμμερίζονταν όλοι οι επώνυμοι ήρωες της εθνικής επανάστασης και οι λαϊκές τάξεις του αγώνα τα ίδια επαναστατικά ιδανικά και τους ίδιους σκοπούς για τη σύσταση του ανεξάρτητου εθνικού κράτους; • Γιατί η ελληνική επανάσταση του 1821 δεν ανέδειξε καθολικά αποδεκτή εθνική ηγεσία, ικανή να οδηγήσει τον εθνικό αγώνα στην τελική δικαίωση ενός πραγματικά ανεξάρτητου εθνικού κράτους; • Γιατί ο ευρωπαϊκός διαφωτισμός που εξέθρεψε την επαναστατική ιδέα δεν βρήκε την εθνική του συνέχεια στην κοινωνία του μετεπαναστατικού κράτους, αλλά έδωσε τη θέση του σ’ έναν επεκτατικό εθνικό μεγαλοϊδεατισμό που ναυάγησε στα νερά της Ιωνίας το 1922; • Ποιοι βαθύτεροι ιστορικοί λόγοι και εθνικές αγωνίες τροφοδότησαν τη σύγκρουση καθαρευσιανισμού και δημοτικισμού που σημάδεψαν τη νεοελληνική κοινωνία μέχρι, σχεδόν, τη μεταπολίτευση; • Πώς σχετίζεται η ένταξη της Έλλάδας στην Έυρωπαϊκή Ένωση, όπως συντελέστηκε μετά τη μεταπολίτευση του 1974, με τα προτάγματα εθνικής αναγέννησης και ανεξαρτησίας που ενέπνευσαν την επανάσταση του 1821; Αυτά και πολλά ακόμα ερωτήματα που προκύπτουν μέσα από την ψύχραιμη και προσεκτικότερη ανάγνωση της ελληνικής επανάστασης του 1821, διερευνώνται σε αυτήν την ιστορική μελέτη του Παναγιώτη Γεννηματά, ενός πολύπλευρου σύγχρονου διανοητή που επιδιώκει την προαγωγή μιας στερεότερης εθνικής αυτοπεποίθησης, εν όψει των τρικυμιών που επιφυλάσσει ο 21ος αιώνας.