Το δίκαιο της ευθύνης των κρατών για διεθνείς αδικοπραξίες

Το 2001 υπήρξε μια γόνιμη χρονιά για το διεθνές δίκαιο. Ύστερα από εργασίες μισού περίπου αιώνα, η Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου υιοθέτησε το τελικό Σχέδιο άρθρων για την ευθύνη του Κράτους που γεννάται από την τέλεση διεθνούς αδικοπραξίας. Η κρατική ευθύνη αποτελεί έναν ιδιαιτέρως σημαντικό θεσμό του διεθνούς δικαίου που συνδέεται άμεσα με την αναζήτηση τρόπων θεραπείας από την παραβίαση διεθνών υποχρεώσεων. Η σημασία του μπορεί να γίνει αντιληπτή εάν αναλογιστούμε ότι, στη σημερινή εποχή, διακόσια περίπου Κράτη πρωταγωνιστούν στη διεθνή σκηνή και ότι πλήθος κανόνων επιχειρεί να ρυθμίσει την ομαλή τους συμβίωση. Το κείμενο που εκπόνησε η Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου καταγράφει τόσο τις προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν προκειμένου να στοιχειοθετηθεί διεθνής ευθύνη του Κράτους για διεθνή αδικοπραξία σε βάρος άλλου Κράτους, όσο και τις νομικές συνέπειες που συνεπάγεται αυτή η κατάσταση. Η ανά χείρας μελέτη εξετάζει, αναλύει και σχολιάζει το Σχέδιο άρθρων της Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου για τη διεθνή κρατική ευθύνη. Στο πρώτο μέρος υπογραμμίζεται η σημασία του θεσμού της κρατικής ευθύνης, αποτυπώνεται η ιστορική εξέλιξη του έργου της Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου, και σκιαγραφείται το πεδίο εφαρμογής του Σχεδίου άρθρων που η Επιτροπή αυτή εκπόνησε. Το δεύτερο μέρος διερευνά τα συστατικά στοιχεία της διεθνούς αδικοπραξίας του Κράτους, η οποία επισύρει τη διεθνή του ευθύνη. Το τρίτο μέρος εξετάζει τις συνέπειες της διεθνούς κρατικής ευθύνης και το τέταρτο μέρος την ενεργοποίηση της. Ακολουθούν ορισμένες συμπερασματικές σκέψεις, με βάση τις οποίες επιχειρείται η αξιολόγηση του Σχεδίου άρθρων της Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου και της ποιότητάς του για τη σύγχρονη διεθνή κοινότητα.