Η υποχρεωτικότητα ως χαρακτηριστικό γνώρισμα της κοινωνικής ασφάλισης

Η μελέτη επιχειρεί την επεξήγηση της έννοιας και της λειτουργίας της υποχρεωτικότητας της κοινωνικής ασφάλισης και τη διερεύνηση των τρόπων, με τους οποίους αυτή κατοχυρώνεται από το δίκαιο. Η έρευνα όλων των ειδικότερων θεμάτων βασίζεται σε έναν ενιαίο άξονα: την εξάρτηση των στόχων της κοινωνικής ασφάλισης - την προστασία από τους ασφαλιστικούς κινδύνους και την κοινωνική αλληλεγγύη - από τον υποχρεωτικό της χαρακτήρα. Η βασική υπόθεση της μελέτης συνίσταται στο ερώτημα, ποιο θα πρέπει να είναι το περιεχόμενο και η φύση των κανόνων δικαίου που εξασφαλίζουν τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα ζητήματα που εξετάζονται είναι: (α) η οριοθέτηση των περιπτώσεων επιτρεπτής διάπλασης των ιδιωτικών εννόμων σχέσεων με βάση την ιδιωτική αυτονομία από τις περιπτώσεις πρόκλησης κενών προστασίας ή αδικαιολόγητων επιβαρύνσεων της ασφαλιστικής κοινότητας (β) τα μέσα αντίδρασης του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης, (γ) τα περιθώρια αναγνώρισης "επιλογών" στα υποχρεωτικά ασφαλισμένα πρόσωπα (δ) η σημασία της ύπαρξης κανόνων δικαίου που αποκλείουν την λήξη της διαρκούς ασφαλιστικής σχέσης κατοχυρώνοντας την υποχρεωτική της "συνέχεια" και (ε) η εξάρτηση του υποχρεωτικού χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης από το δημόσιο δίκαιο. Η μελέτη αυτή αποτελεί το πρώτο έργο της εκδοτικής σειράς του "Εργαστηρίου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υγείας και Πρόνοιας (ΕΚΑΥΠ)" στο Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.