Οικονομικές ιδέες στο Βυζάντιο τον 12ο αιώνα

Το έργο του Ευσταθίου μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, ενός από τους σημαντικότερους λογίους του Βυζαντίου, έχει γίνει επανειλημμένως αντικείμενο της έρευνας. Μία πλευρά του, η οποία δεν είχε μελετηθεί και ίσως δεν ήταν αναμενόμενο ότι θα γίνει αντικείμενο εξειδικευμένης εξέτασης, είναι οι οικονομικές ιδέες που αυτό περιλαμβάνει. Ο κ. Γεράσιμος Μέριανος επιχειρεί στη μονογραφία του την ανάδειξη των ιδεολογικών θέσεων του Ευσταθίου ως προς συγκεκριμένα οικονομικά ζητήματα. Αντιμετωπίζοντας τον Ευστάθιο ως αντιπροσωπευτικό παράδειγμα, προβάλλει τη στάση των διανοουμένων του ΙΒ' αιώνα έναντι των κοινωνικών και οικονομικών συνθηκών της περιόδου και τονίζει το γεγονός ότι οι οικονομικές αντιλήψεις του Βυζαντινού ιεράρχη διαμορφώθηκαν σε στενή συνάρτηση με το κοινωνικό περιβάλλον που ανήκε και τα ιδεώδη που αυτό πρέσβευε. Επιπλέον, διερευνά την επίδραση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στη διαμόρφωση των οικονομικών ιδεών του Ευσταθίου, ενώ παράλληλα επισημαίνει τη διαλεκτική σχέση μεταξύ χριστιανικής και κλασσικής γραμματείας στην επιχειρηματολογία του. Οι οικονομικές ιδέες του Ευσταθίου, όπως αναδύονται μέσα από το έργο του, συμβάλλουν στην ερμηνεία της στάσης του, καθώς και εκείνης του περιβάλλοντός του, προς σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα της εποχής του. Το περιεχόμενο της ανά χείρας μελέτης δικαιώνει την απόφαση του συγγραφέα να επιχειρήσει την εν λόγω έρευνα. Ταξιάρχης Γ. Κόλιας Διευθυντής ΙΒΕ/ΕΙΕ