Λέπρα

Ο πρώτος που αναφέρεται για τη λέπρα στην Εύβοια είναι ο ιατρός Δε Κιγάλλας σε πραγματεία του το 1853, ο οποίος μέτρησε 21 λεπροπαθείς στην Εύβοια. Το 1878 στην παγκόσμια έκθεση των Παρισίων, ο επίσημος αντιπρόσωπος της Ελλάδας Α. Μανσόλας, αναπτύσσοντας τα επιτεύγματα της χώρας κατά τα 50 χρόνια μετά την απελευθέρωσή της, ανακοίνωσε και την ύπαρξη λεπροκομείου στην Κύμη. Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα, το 1896, ο ιατρός της Χαλκίδας Στέφανος Καλλίας γράφει: "[...] ελεφαντιώντες υπάρχουσιν εγκατεσπαρμένοι απανταχού της νήσου,μάλιστα δ' εν Καρυστία και τω δήμω Λιλαντίων, απαντώνται δε τοιούτοι και εν ενίοις των περί την Χαλκίδα χωρίων [...]". Εξάλλου στη γαλλική ιατρική εγκυκλοπαίδεια BIUM Universite Paris Descartes, και για τα έτη 1883-1884, βρίσκουμε και κατανομή των λεπρών της Ελλάδας κατά γεωγραφικό διαμέρισμα. Έτσι, για την Καρυστία αναφέρονται 18 ασθενείς ενώ για τη Χαλκίδα μόνο 2. Το 1888 το τότε "Νομαρχιακόν Συμβούλιον, κατιδόν την ανάγκην της περισυλλογής των εν τη νήσω ελεφαντιώντων επί το αυτό, εξέφρασε την ευχήν περί συστάσεως Λωβοκομείου εν Ευβοία δαπάνη των Δήμων και των Μονών. Η ευχή όμως δεν εισακούστηκε". Αντίθετη με τους προηγούμενους είναι η ανακοίνωση του ιατρού Σπ. Ροσόλυμου στο Συνέδριο για τη λέπρα στο Βερολίνο το 1897, ο οποίος δήλωσε ότι εδώ και 20 έτη (δηλ. από το 1877) παρατηρείται μια αισθητή μείωση της λέπρας στην Ελλάδα [...] στη δε Κύμη έχει εξαφανισθεί εντελώς. Διαφορετικά είναι τα στοιχεία που αναφέρονται σε διδακτορική διατριβή του 1949: "Η νήσος Εύβοια δέον να θεωρηθεί μια εκ των κυριοτέρων παρ' ημίν εστιών της λέπρας. Είναι άξιον παρατηρήσεως ότι αι 24 περιπτώσεις ας εσημειώσαμεν εξ αυτής προέρχονται εκ του νοτίου ημίσεως της νήσου, ουδεμία δ' εξ αυτών προέρχεται εκ των βορείως της Χαλκίδος κειμένων περιοχών". Συμπερασματικά, για την ίδια χρονική περίοδο έχουμε αντικρουόμενες επίσημες πληροφορίες για την Εύβοια. Η αλήθεια είναι ότι σε μια ερημική παραλία της Κύμης, το Σουτσίνι, είχε δημιουργηθεί ανοργάνωτος καταυλισμός λεπρών, που ήταν ευκολότερα προσιτός δια θαλάσσης. Στους ασθενείς προσέφερε τρόφιμα και τη συντροφιά του, από φοιτητής ακόμη, και ο διάσημος Κυμαίος ιατρός Γεώργιος Ν. Παπανικολάου μέχρι το 1906.