Ο μελαγχολικός ουσσάρος της γερμανικής λεγεώνας

Όσοι είδαν τις ταινίες "Τες" και "Μακριά από το αγριεμένο πλήθος" και μαγεύτηκαν από την υπόθεσή τους, ξέρουν καλά τι σημαίνει Τόμας Χάρντυ. Αλλά αυτοί που θα διαβάσουν τα αυθεντικά γραπτά του θα γοητευτούν περισσότερο. Ο Τόμας Χάρντυ είναι βυθισμένος ολοκληρωτικά μέσα στο σύγχρονο ανθρώπινο δράμα. Εκεί, όπου μια κακή μοίρα κυνηγάει τους ανθρώπους και τους καταστρέφει. Εκεί που ο καθένας μας συγκρούεται και αναμετράται με το πεπρωμένο του. Ριζωμένος στην αγγλική ύπαιθρο, καταφέρνει με θαυμαστό τρόπο σαν ένας σωστός παραμυθάς, σαν ένας τροβαδούρος της παλιάς εποχής, να προσελκύσει το ενδιαφέρον του ακροατή του, συνδυάζοντας με μαεστρία τη δύναμη της περιγραφής του χώρου που κινούνται οι ήρωές του με την τραγική τους ζωή και την αναπόφευκτη, παράξενη, θλιβερή πολλές φορές, μα και δίκαιη τιμωρία τους. Σε όλα τα έργα του Χάρντυ τίθεται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το ερώτημα του γιατί οι περισσότεροί μας περνάμε μέσα από την ζωή σαν υπνοβάτες, υποχρεωμένοι να επαναλάβουμε στις ερωτικές μας σχέσεις τα ίδια λάθη, προξενώντας έτσι στον εαυτό μας αλλά και τους άλλους τον ίδιο πόνο, την ίδια πίκρα ή αποστροφή. Καθόλου τυχαία λοιπόν ένας τέτοιος ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής δεν μπορούσε να αφήσει αδιάφορο έναν συγγραφέα σαν τον Μαρσέλ Προυστ που με χαρακτηριστική κριτική οξυδέρκεια αναγνώρισε την σπουδαιότητά του. Διαβάζοντας Χάρντυ έρχεσαι κοντά στην ελληνική κλασική παράδοση της αρχαίας τραγωδίας και τα αισθήματα φόβου και λύτρωσης που μας προκαλεί. Αυτό και μόνο τον κατατάσσει στους μεγάλους της κλασικής αγγλικής πεζογραφίας.