Η συγκρότηση του ελληνικού έθνους και η εκπαίδευση

Τι είναι έθνος; Το άθροισμα των κατοίκων μιας επικράτειας; Ή το σύνολο των ανθρώπων που έχουν κοινή καταγωγή; Ποια φυλή υπερέχει κατά την ωραιότητα του σώματος και κατά την ανάπτυξη του πνεύματος; Από που κατάγονται οι Έλληνες; Πόσους αιώνες ήταν υπόδουλοι; Και σε ποιους; Ποιοι είναι οι όμαιμοι αδερφοί τους; Τι είναι οι Βούλγαροι; Φιλήσυχοι και φιλόξενοι ή δόλιοι και άγριοι; Ποια είναι η πατρίδα των Τούρκων; Τι κοινό έχουν η Κως και η Ρόδος με την Κεϋλάνη και τις Φιλιππίνες; Ποιο πρέπει να είναι το όνειρο κι η προσευχή του κάθε Έλληνα; Ποιες απαντήσεις σ' αυτά τα ερωτήματα διδάσκονταν οι μαθητές στα σχολεία του ελληνικού κράτους από τη θεσμοθέτηση του εκπαιδευτικού συστήματος (1834) έως τη Μικρασιατική Καταστροφή (1922); Με άλλα λόγια, πως αποτυπώνεται η διαδικασία συγκρότησης του ελληνικού έθνους στα σχολικά βιβλία της συγκεκριμένης περιόδου; Και ποια ήταν η συμβολή της εκπαίδευσης σ' αυτή τη διαδικασία;